Việt 247

(Kinh tế Thế giới) - Cuộc chiến thương mại giữa Nga và phương Tây hiện đang rất căng thăng. Có nhiều ý kiến trái chiều nhau. Phương tây thì cho rằng Nga sẽ thua trong cuộc chiến này. Nhưng mặt khác, giới sản xuất của Nga lại đang vui mừng trước lệnh trừng phạt này. Và các biện pháp trả đũa của Nga lại là cơ hội cho các nền kinh tế khác khi đứng trước cơ hội lớn thâm nhập vào thị trường rất rộng lớn của Nga.

Cuộc chiến sẽ kéo dài bao nhiêu năm?

Hiện tại, Nga đang có lệnh cấm nhập khẩu nhiều mặt hàng nhưng theo chuyên gia kinh tế Sergueï Gouriev, Nga vẫn sẽ cung cấp khí đốt và dầu khí cho phương Tây vì đây là nguồn thu nhập rất cần thiết đối với Nga. Vậy liệu cuộc đọ sức giữa phương Tây và Nga sẽ kéo dài trong vòng nhiều năm?

Ông Serguei Gouriev cho rằng, cuộc đọ sức sẽ không quá lâu như chiến tranh lạnh trong vòng 50 năm nhưng cũng không kết thúc quá sớm. Nga sẽ tiếp tục đối đầu cho đến khi hết tiền hay trở thành một vệ tinh của Trung Quốc và biến mất khỏi bàn cờ chiến lược.

Về phía phương Tây, một số lĩnh vực cũng bị ảnh hưởng bởi biện pháp cấm vận của Nga nhưng ảnh hưởng rõ ràng không lớn. Châu Âu chỉ xuất sang Nga khoảng 10% nông sản còn Hoa Kỳ chỉ chiếm 1%.

Nga hiện nay vẫn chưa động chạm tới mặt hàng rượu vang, có lẽ nhằm tránh đụng trực diện với Pháp, vì Nga vẫn còn có hợp đồng mua chiến hạm Mistral của Pháp.

Cho tới thời điểm này, hậu quả của các biện pháp trừng phạt phương Tây đối với nền kinh tế Nga vẫn còn khá hạn chế. Nhưng nếu cuộc chiến này cứ kéo dài lâu nền kinh tế Nga sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Tính từ đầu năm tới giờ các nhà đầu tư nước ngoài đã rút 70 tỷ USD, con số này thậm chí lớn hơn cả lượng vốn rút đi trong năm 2013. Giao dịch trên thị trường chứng khoán Moskva giảm 20% so với đầu năm, trong khi giao dịch chứng khoán của các quốc gia đang trỗi dậy khác lại gia tăng (Sao Paulo: +13%, Istanbul: +25%).

Chính phủ vừa trưng dụng tiền của quỹ hưu trí cho đến năm 2015 và Moskva đã bắt đầu đề cập đến việc tăng thuế. Hiện tại, ngân hàng trung ương và chính phủ vẫn còn đủ tiền dự trữ. Nhưng trong vòng 5 năm tới chưa thể hình dung ra được kịch bản nào cho nền kinh tế của Nga. Nếu Chính phủ không có những quyết sách phù hợp.

Tờ báo Le Monde của Pháp cũng trích nhận định của một số chuyên gia kinh tế về kịch bản của cuộc chiến thương mại như sau: Các nhà kinh tế đang lo ngại cuộc chiến này sẽ khiến giá cả leo thang và lạm phát tăng vọt do hàng hóa khan hiếm “khoai tây, cà rốt thì dễ kiếm chứ đặc biệt sẽ thiếu hàng cao cấp”.

“Tổng thống Putin không thể trở thành một kẻ yếu. Ông không cần biết nước ngoài nghĩ gì về ông. Điều mà ông quan tâm chính là hình ảnh của ông trước dân chúng Nga”, chuyên gia kinh tế Chris Weafer nhận định.

Cơ hội lớn cho các nước không tham gia trừng phạt Nga

Trong khi đó mạng bán lẻ của Nga đang đàm phán với Nam Phi, Argentina, Brazil, Chile, Trung Quốc, và các nước châu Á khác về việc thay thế nhập khẩu thịt bò trái cây và rau quả của châu Âu và Mỹ.

Theo Tiếng nói nước Nga, do đã mệt mỏi vì sự chèn ép của thực phẩm nhập khẩu, các nhà sản xuất Nga đều phấn khởi đón chào văn kiện này. Trên thực tế, EU và Hoa Kỳ đã buộc Moskva phải có câu trả lời của mình trong cuộc khủng hoảng Ukraine.

“Danh mục của lệnh trừng phạt trả đũa của Moskva, bao gồm sản phẩm từ những quốc gia thi hành trừng phạt phân biệt đối xử chống lại Nga. Chính các nước phương Tây đã buộc Nga phải đi tới những quyết định này, còn bản thân Nga tuyệt nhiên không có ý định làm như vậy” Phó Thủ tướng Dmitry Rogozin tuyên bố.

Ông Rogozin nhấn mạnh: “Toàn bộ các biện pháp đáp trả của chúng tôi sẽ mang tính chất bảo vệ đối với ngành sản xuất trong nước. Nga hoàn toàn không muốn làm giảm chất lượng đời sống của các công ty và nền văn minh phương Tây. Chúng tôi không thích điều đó và cũng chẳng ai lại đi làm một điều dại dột như vậy”.

Tổng thống Nga Vladimir Putin

Hứng chịu đòn “phản công” chính của Nga sẽ là các nhà sản xuất và nhà xuất khẩu châu Âu chuyên cung cấp các loại trái cây, rau quả, giò và xúc xích, phó-mát, bơ và những sản phẩm từ sữa. Theo tư liệu của Ủy ban châu Âu, thị phần nhập khẩu của Liên minh châu Âu vào Nga là khoảng 30% trái cây và hơn 20% các loại rau. Tổng cộng hàng năm Nga nhập khẩu thực phẩm và nông sản chừng 30 tỷ USD. Trong đó chỉ 2% là từ Mỹ.

Trong khi đó, chuyên viên chính trị học Semyon Bagdasarov nhận xét rằng: “Suốt thời gian dài Nga đã phải chịu đựng những đòn tấn công chính trị, mà người ta thực hiện dưới vỏ bọc cấm đoán và hạn chế kinh tế hoàn toàn bất hợp pháp.”

“Đó là Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ đã tuyên bố phát động cuộc “chiến tranh kinh tế” chống Nga. Chúng tôi chỉ thi hành bước đi đáp trả. Liên minh châu Âu bây giờ vin cớ các quy định của WTO, thì chúng tôi muốn nhắc rằng Moskva đã cảnh báo là những biện pháp trừng phạt của EU chống Nga hoàn toàn mâu thuẫn với quy tắc của tổ chức này”.

Với các nước láng giềng gần và xa của Nga (không tham gia trừng phạt) thì những biện pháp mới ban hành giúp họ nâng cao tâm trạng một cách rõ rệt. Mạng bán lẻ của Nga đã đàm phán với Nam Phi, Argentina, Brazil, Chile, Trung Quốc, và các nước châu Á khác về nội dung thay thế nhập khẩu thịt bò trái cây và rau quả của châu Âu và Mỹ.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Belarus Leonid Marinich cho biết rằng đối với Belarus thì Nga bây giờ là “mỏ vàng”. Đất nước hàng xóm này đã sẵn sàng cung cấp hầu hết các mặt hàng thực phẩm sang Nga thay vì nhập khẩu từ Ba Lan và các nước Baltic. Cùng một tinh thần như vậy khi bình luận và hưởng ứng động thái của Nga còn có Kazakhstan, Uzbekistan, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập.

Với các nhà sản xuất tư nhân, các chuyên viên Nga nhắn nhủ rằng Moskva sẵn sàng đáp trả bất kỳ lệnh trừng phạt mới chống Nga, nếu như họ làm theo. Về mặt lý thuyết, “câu trả lời Nga” có thể bao hàm cả những lĩnh vực nhập khẩu hóa chất, dược phẩm, máy móc thiết bị xây dựng, ôtô. Và hầu hết những nhà sản xuất của Nga đều được ủng hộ từ chính quyền. Đây có thể nói là cơ hội cho các nước khác ngoài EU trong việc tiến quân vào thị trương rộng lớn như Nga.

(Theo PetroTimes)