Việt 247

(Quốc tế) - Tổng thống Barack Obama tuyên bố hôm thứ Sáu (13/6) rằng Mỹ sẽ không tái can thiệp quân sự ở Iraq, hãng tin AP cho biết.

Iraq đã quay về thời kỳ bất ổn chính trị lớn khi các nhà lãnh đạo ở Baghdad từ chối cải cách chính trị, khiến nhiều khu vực của quốc gia này nhanh chóng bị rơi vào tay lực lượng phiến quân Hồi giáo nổi loạn.

Lính của "Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông" đang tuần tra đường phố ở thành phố Mosul, Iraq.

Ông Obama phủ nhận khả năng Mỹ đưa quân quay trở lại Iraq, nhưng cho biết ông đang xem xét một loạt các lựa chọn khác do Lầu Năm Góc kiến nghị, trong đó có việc sử dụng máy bay không người lái, tăng cường giám sát và thu thập tình báo và nhiều nỗ lực khác.

Ông Obama cũng đề nghị các nhà lãnh lạo Iraq cần có “một nỗ lực nghiêm túc và chân thành” trong việc xoá bỏ sự khác biệt giữa hai tộc người Sunni và Shitte.

“Chúng tôi không thể làm điều đó thay họ, Tổng thống Mỹ nói, “Nếu không có những nỗ lực chính trị như vậy, bất cứ sự trợ giúp nào mà chúng tôi có thể hỗ trợ, bao gồm cả hành động quân sự ngắn hạn, cũng sẽ không thể thành công”.

Cơ quan tình báo Mỹ đánh giá rằng Baghdad không có khả năng làm suy giảm tình hình bất ngờ hiện nay, theo một quan chức giấu tên chia sẻ trên AP. Binh sĩ người Shiite của Iraq đã bỏ hoang hàng loạt thị trấn vì họ không muốn chiến đấu và chết cho các vùng đất từng chủ yếu có người Sunni sinh sống.

Các quan chức Mỹ cũng ước tính có khoảng vài ngàn quân nổi dậy thuộc người Sunni nhưng cũng không thể quá con số 10.000 người.

Tình hình an ninh ở Iraq nhanh chóng xấu đi trong tuần này khi nhóm khủng bố al Qaida tự xưng là “Nhà nước Hồi giáo Iraq và cận đông” nhanh chóng càn quét thành phố lớn thứ hai Iraq – Mosul, quê hương của người Tikrit và lực lượng lính thiện chiến thời Tổng thống Saddam Hussei. Các chiến binh đã tuyên bố sẽ chiếm Baghdad. Chỉ trong vòng 24 tiếng đồng hồ, lực lượng nổi dậy với hơn 800 quân đã đánh bại quân chính phủ hơn 30.000 người, cho thấy sự yếu đuối của quân đội Iraq khi không có sự hỗ trợ từ Washington.

Cuộc tấn công đã nổi lên như một mối đe doạ lớn đối với sự ổn định của Iraq kể từ khi Mỹ rút quân vào cuối năm 2011, sau hơn 8 năm tham chiến ở quốc gia Trung Đông này.

Theo nhiều chuyên gia phân tích, chính chính sách điều hành đất nước đầy tính phân biệt chủng tộc của Thủ tướng Nouri al-Maliki đã không thể giúp quốc gia này yên ổn sau nhiều năm chiến tranh. Trong vài ngày qua, Mỹ đã kêu gọi ông Maliki tránh tiếp tục thực hiện chính sách này.

Cũng theo ông Obama, Mỹ sẽ mất vài ngày thu thập thông tin tình báo cần thiết để đưa ra quyết định về phản ứng cuối cùng của Washington đối với tình hình của Iraq.

Đối với Obama, phát động tấn công quân sự tại Iraq sẽ kéo Mỹ trở lại một cuộc xung đột mà ông tuyên bố chấm dứt hồi 2 năm trước. Chính quyền của ông đang cố gắng tránh khỏi bị sa lầy tại Trung Đông, trong đó có cả Syria, quốc gia hỗ trợ cho lực lượng nổi dậy ở Iraq.

Trong nhiều trường hợp, Mỹ sẽ vẫn cho xuất quân một số đơn vị nhỏ quân đội và máy bay tới Iraq để sơ tán hàng ngàn nhân viên và quan chức vẫn đang làm việc tại đây, hoặc bảo vệ họ khi cần thiết. Hiện Mỹ vẫn chưa đưa ra quyết định liệu có sơ tán ngay lập tức Đại sứ quán tại Baghdad hay không.

(Theo Infonet)